Więcej

    Onkologia nigdy nie została ?zamrożona?

     

    Najnowsze informacje o XXI Gali Nagród Złoty OTIS

    Chciałbym ogromnie podziękować dyrektorom szpitali, a w szczególności ośrodkom zapewniającym kompleksową opiekę, za podjęte inicjatywy oraz włożoną pracę w zapewnienie pacjentom onkologicznym ciągłości procesu leczenia – mówi wiceminister zdrowia Sławomir Gadomski.

    Jak ocenia Pan funkcjonowanie leczenia onkologicznego w okresie epidemii COVID-19?

    Z pewnością pojawienie się wirusa SARS-CoV-2 spowodowało zmiany w funkcjonowaniu podmiotów zajmujących się leczeniem onkologicznym. W mojej ocenie udało się utrzymać stały dostęp do leczenia onkologicznego. Oczywiście zapewnienie pacjentom bezpiecznej diagnostyki i leczenia było wielkim wyzwaniem dla dyrektorów szpitali, którzy z dnia na dzień musieli zapewnić w swoich placówkach dodatkowe środki ochrony, wdrożyć specjalne procedury bezpieczeństwa, a także wprowadzić dodatkowy reżim sanitarny. Udało się to zrobić dzięki determinacji kierownictwa ośrodków. Choć początki były trudne, aktualnie wszystko powoli wraca do normy.

    Chciałbym ogromnie podziękować dyrektorom szpitali, a w szczególności ośrodkom zapewniającym kompleksową opiekę, które skupiają największą liczbę pacjentów, za podjęte inicjatywy oraz włożoną pracę w zapewnienie pacjentom onkologicznym ciągłości procesu leczenia. Ministerstwo Zdrowia, wspólnie z Głównym Inspektorem Sanitarnym, Narodowym Funduszem Zdrowia i konsultantami krajowymi wypracowało standardy udzielania świadczeń onkologicznych w dobie pandemii COVID-19. W celu minimalizacji ryzyka zakażenia wirusem SARS-CoV-2 wypracowane zostały zalecenia i wytyczne dla personelu medycznego obowiązujące w poszczególnych zakresach świadczeń, w tym zalecania i wytyczne mające zastosowanie przy udzielaniu świadczeń onkologicznych. Są one dostępne na stronie Ministerstwa Zdrowia pod adresem https://www.gov.pl/web/zdrowie/wytyczne-dla-poszczegolnych-zakresow-i-rodzajow-swiadczen

    Czy już dziś można oszacować, jak wielu pacjentów ? spośród tych, którzy powinni ? nie skorzystało w okresie epidemii z diagnostyki, wdrożenia i kontynuacji leczenia?

    Porównując okres od stycznia do kwietnia, można zauważyć niewielki spadek liczby realizowanych świadczeń w 2020 r. w porównaniu do 2019 roku. W przypadku diagnostyki wstępnej w 2020 r. wykonano 99,8 proc. świadczeń w stosunku do 2019 r.; w przypadku diagnostyki pogłębionej ? 97,6 proc., a 99,8 proc. ? jeśli weźmiemy pod uwagę liczbę zwołanych konsyliów. Analizując poszczególne miesiące, obserwujemy wzrost realizowanych świadczeń w styczniu, lutym oraz marcu 2020 r. w porównaniu z rokiem ubiegłym. Duży spadek odnotowany został dopiero w kwietniu, co było przede wszystkim spowodowane znacznie mniejszą liczbą pacjentów zgłaszających się do ośrodków onkologicznych. W odpowiedzi na tę sytuację, Minister Zdrowia wystosował apel do pacjentów onkologicznych o zgłaszanie się do placówek onkologicznych w przypadku podejrzenia nowotworu, kontynuowanie podjętego leczenia, a także korzystanie z programów profilaktycznych.

    W celu zapewnienia pacjentom i personelowi medycznemu bezpieczeństwa, kładziemy nacisk na korzystanie w obecnym czasie z teleporad realizowanych z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych, jeśli osobista wizyta pacjenta w podmiocie leczniczym nie jest konieczna.

    W jaki sposób ministerstwo planuje ?odmrożenie? onkologii?

    Onkologia nigdy nie została ?zamrożona?. Ośrodki udzielające opieki onkologicznej bardzo szybko zaczęły pracować w podwyższonym reżimie sanitarnym. W początkowym okresie epidemii COVID-19 odnotowano spadek liczby pacjentów zgłaszających się do szpitali onkologicznych i odwołujących wizyty, w tym spadek wykonanych badań profilaktycznych, ale było to wynikiem wprowadzonych ograniczeń w przemieszczaniu się oraz obaw ze strony pacjentów przed zakażeniem. ?Odmrażanie? onkologii to przede wszystkim powrót do wykonywania badań profilaktycznych, ponieważ ono nigdy nie zostało wstrzymane.

    Diagnostyka onkologiczna i badania przesiewowe przeprowadzane są w bezpiecznych warunkach. W czasie epidemii COVID-19 nie wszystkie podmioty zawiesiły realizację np. badań przesiewowych raka jelita grubego, jednak pacjenci nie zgłaszali się do działających podmiotów, z obawy przed zarażeniem. Wypracowane przez konsultanta krajowego w dziedzinie gastroenterologii wytyczne określają zasady bezpiecznej realizacji badań przesiewowych raka jelita grubego. Zostały one przekazane do wszystkich odrodków wykonujących przesiewowe badania konoskopowe.

    Kiedy wobec tego jest planowane pełne przywrócenie wykonywania przesiewowych badań profilaktycznych?

    Maj to miesiąc przywracania ochrony zdrowia do funkcjonowania w pełnym wymiarze. Apelujemy o powrót do udzielania świadczeń, w pierwszej kolejności w trybie stacjonarnym. Aktualnie wstrzymane jest jeszcze prowadzenie badań przesiewowych w pracowniach mobilnych, jednak ? w zależności od rozwoju sytuacji epidemicznej ? będziemy rozważać przywrócenie badań także w jednostkach mobilnych, przy zachowaniu reżimu sanitarnego. Od 15 maja br. wznowiliśmy kampanię społeczną ?Planuję długie życie?, która ma na celu edukację prozdrowotną i promocję zdrowego stylu życia oraz zachęcenie pacjentów do wykonywania badań profilaktycznych w kierunku najczęstszych nowotworów, w tym m.in. raka piersi, raka szyjki macicy, raka jelita grubego. W celu dotarcia do licznych i zróżnicowanych odbiorców kampanię będziemy realizować w oparciu o telewizję, radio, prasę, internet.

    Pilotaż Krajowej Sieci Onkologicznej jest prowadzony w czterech województwach. Kiedy sieć będzie wprowadzona w całej Polsce?

    Pilotaż sieci onkologicznej ruszył w lutym 2019 r. w województwach dolnośląskim i świętokrzyskim. Następnie został rozszerzony o dwa kolejne województwa: podlaskie i pomorskie. Zgodnie z uchwałą w sprawie przyjęcia programu wieloletniego ?Narodową Strategia Onkologiczna na lata 2020-2030?, pilotaż sieci onkologicznej będzie stanowił podstawę do oceny rozwiązań systemowych umożliwiających przyjęcie ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej, a tym samym wprowadzenie sieci w całej Polsce do końca 2022 r.

    A jak obecnie wyglądają prace nad wprowadzaniem ośrodków leczenia narządowego typu Breast Cancer Units? Były plany stworzenia takich ośrodków m.in. dla raka płuca, raka jelita grubego.

    Kontynuujemy te działania. Obecnie działają już ośrodki typu Breast Cancer Unit, toczą się prace nad tworzeniem tego typu ośrodków dla innych, najczęściej występujących nowotworów. Obecnie w Ministerstwie Zdrowia trwa proces legislacyjny dotyczący rozporządzeń w sprawie świadczeń gwarantowanych, wprowadzających nowe rozwiązania organizacyjne w zakresie postępowania diagnostyczno-terapeutycznego na rzecz pacjentów onkologicznych.Zmiany dotyczą m.in. organizacji opieki onkologicznej w zakresie hematologii.

    Prace legislacyjne obejmują również nowy model kompleksowej opieki onkologicznej w nowotworze jelita grubego, który będzie stanowić punkt wyjścia do efektywnej, sprawnej i skutecznej diagnostyki oraz leczenia tej choroby w ramach koordynacji działań jednostek zaangażowanych w opiekę nad pacjentem. Jednak z uwagi na stan epidemii i zaangażowania ekspertów w walkę z SARS-CoV-2 decyzją Ministra Zdrowia, w oparciu o opinię konsultantów krajowych, konsultacje publiczne projektów tych programów zostały zawieszone do czerwca 2020 r.

    Rozmawiała: Katarzyna Pinkosz

    Katarzyna Pinkosz
    Katarzyna Pinkosz
    Dziennikarka medyczna, z-ca redaktora naczelnego Świat Lekarza, redaktor naczelna swiatlekarza.pl i redaktor prowadząca Świat Lekarza 3D, laureatka dziennikarskich nagród i wyróżnień, m.in. Kryształowe Pióro, Sukces Roku w Medycynie, Dziennikarz Medyczny Roku, Złoty Otis. Autorka książek, m.in. "Wybudzenia. Polskie historie", "O dwóch takich. Teraz Andy", "Zdrowe dziecko? Naturalnie!", współautorka książki "Pół wieku polskiej diabetologii. Rozmowy z Mistrzami", "Covidowe twarze szpiczaka", "Jak Motyl. Odczarować mity".

    Więcej od autora

    Chcesz być na bieżąco z informacjami ze świata medycyny?

    Zaprenumeruj bezpłatnie ŚWIAT LEKARZA 3D