Więcej

    Prof. Piotr Jankowski: Trudne pytania o palenie, alkohol i ziołolecznictwo

     

    Najnowsze informacje o XXI Gali Nagród Złoty OTIS

    W ostatnim naszym cyklu wyborczym ?Głosuj na zdrowie? zadaliśmy ekspertom pytania, które nie padły w trakcie kampanii wyborczej – a naszym zdaniem powinny paść. O profilaktyce mówi się dużo, a liczba osób palących papierosy w ostatnich latach nie spada. Wciąż wiele młodych osób wchodzi w nałóg, brakuje poradni antynikotynowych. Jeszcze gorsza sytuacja jest z piciem alkoholu: codziennie 3 mln osób w Polsce kupuje tzw. ?małpki?, czyli wódkę kolorową.

    Ekspertom zadaliśmy 3 pytania. Odpowiada prof. Piotr Jankowski, kardiolog, Klinika Kardiologii i Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego Collegium Medicum UJ, Polskie Towarzystwo Kardiologiczne

    Jak ograniczyć palenie papierosów w Polsce i zrealizować hasło: Polska wolna od dymu tytoniowego w 2030 r.?

    Moim zdaniem osiągnięcie tego celu jest coraz trudniejsze, liczba palaczy w Polsce nie zmniejsza się tak, jak oczekiwano jeszcze kilka lat temu. Pod koniec ubiegłego wieku i na początku wieku bieżącego sprzedaż papierosów dość szybko spadała, spadała też liczba zachorowań i zgonów z powodu chorób ?odtytoniowych?. Odbyło się to dzięki wdrożeniu udowodnionych naukowo interwencji z zakresu zdrowia publicznego, do których należą: zakazy palenia w miejscach publicznych, kampanie edukacyjne, podnoszenie cen na wyroby tytoniowe, ostrzeżenia obrazkowe na paczkach, zakaz reklamy i promocji tych szkodliwych dla zdrowia wyrobów. Tempo zmniejszania się częstości palenia w Polsce wyhamowało w ostatnich latach. Ostatnio wskazuje się, że wśród osób młodych częstość palenia zaczyna nawet rosnąć. Nałogowo pali papierosy blisko 1/4 społeczeństwa, z czego większa część to mężczyźni. Jednak warto podkreślić, że Polska może powrócić na  drogę zmniejszania liczby palaczy w Polsce podejmując działania, które sprawdzają się walce z tym nałogiem w innych krajach. Już ponad trzydzieści państw wprowadziło lub jest w trakcie wprowadzania jednolitych opakowań zmniejszających atrakcyjność wyrobów tytoniowych czy sukcesywnie podnosi podarki (Australi, Norwegia), zmniejszając dostępność cenową papierosów, wprowadza zakazy ekspozycji wyrobów w punktach sprzedaży (Wielka Brytania) oraz wprowadza rzeczywiste ograniczenia sprzedaży wyrobów nieletnim (USA). W Polsce potrzebne są też rozwiązania systemowe, zwiększające dostępność do poradnictwa antynikotynowego. Zdecydowanie należy przywrócić Narodowy Program Ograniczenia Następstw Palenia Tytoniu.

    Czy powinno się zakazać reklamy piwa w telewizji i zakazać sprzedaży alkoholu w małych butelkach (mniejszych niż 0,5 l, tzw. małpek)? Jak ograniczyć spożycie alkoholu przez Polaków?

    W przeciwieństwie do wielu innych krajów, jak np. Niemiec, Włoch, czy Francji, w Polsce spożycie alkoholu rośnie i obecnie jest większe o jedną trzecią w porównaniu do sytuacji sprzed 25 lat. Zjawisko to spowodowane jest między innymi niską ceną alkoholu oraz łatwą dostępnością trunków. W ciągu ostatnich 20 lat dynamicznie rosły dochody Polaków. Za tym wzrostem nie nadążały ceny alkoholu. Dlatego obecnie alkohol (niezależnie od rodzaju) jest relatywnie tańszy w porównaniu do sytuacji sprzed dziesięciu, dwudziestu, czy trzydziestu lat. Myślę, że warto byłoby nieco zbliżyć relacje między cenami alkoholi a przeciętną pensją do sytuacji sprzed kilkunastu lub dwudziestu kilku lat. Zwiększonemu spożyciu alkoholu sprzyja też duża liczba punktów jego sprzedaży. Paradoksem jest, że w kraju, w którym od lat narzekamy na dużą liczbę pijanych kierowców oraz dużą liczbę powodowanych przez nich wypadków prowadzących do śmiertelnych ofiar produkty alkoholowe, w tym wysokoprocentowe, można kupić prawie na każdej stacji benzynowej. Wydaje się, że zakaz produkcji i sprzedaży alkoholu w małych butelkach także mógłby przyczynić się do zmniejszenia spożycia alkoholu w Polsce. Wzorem produktów tytoniowych napoje alkoholowe nie powinny być reklamowane. Zakaz powinien dotyczyć nie tylko telewizji.

    Czy w Polsce jest miejsce dla rozwoju tradycyjnych metod leczenia, takich jak ziołolecznictwo?

    Skuteczność większości ziół nie została zweryfikowana metodami naukowymi. Dlatego zachowuję duży dystans do rozpowszechniania tego sposobu leczenia. Tym bardziej, że niektóre preparaty zielarskie mogą wchodzić w interakcję z lekami. Poważnym problemem jest też zaprzestawanie stosowania skutecznych terapii lub nawet ich niepodejmowanie przez pacjentów stosujących w zamian zioła.  W łagodnych stanach chorobowych niektóre zioła mogą znajdować zastosowanie, mogą wykazywać się skutecznością, przy często małym ryzyku występowania działań ubocznych.

    Katarzyna Pinkosz i Paweł Kruś

    Świat Lekarza
    Świat Lekarza
    Świat Lekarza to opiniotwórcze pismo, portal i platforma medialna, skierowana do lekarzy, poruszająca tematykę systemu ochrony zdrowia oraz poszczególnych dziedzin medycyny, m.in. kardiologii, onkologii, pulmonologii, urologii, diabetologii, okulistyki, chorób rzadkich.

    Więcej od autora

    Chcesz być na bieżąco z informacjami ze świata medycyny?

    Zaprenumeruj bezpłatnie ŚWIAT LEKARZA 3D