Więcej

    Naprawa układu nerwowego poprzez wymianę gleju

     

    Najnowsze informacje o XXI Gali Nagród Złoty OTIS

    Dr n. med. Piotr Walczak | John Hopkins University ? Baltimore (USA), Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

    Głównym celem naszego zespołu, należącego do Instytutu Inżynierii Komórkowej, jest inżynieria komórkowa i obrazowanie molekularne z wykorzystaniem wielu modalności: obrazowanie optyczne, rezonans magnetyczny, promieniowanie Roentgena itd. Obrazowanie wielomodalne jest kluczowe, aby uzyskać pełną wiedzę o tych procesach. Minęło już 20 lat, od kiedy wydawało się, że choroby neurologiczne to jest sprawa przeszłości i że będziemy w stanie je wyleczyć komórkami macierzystymi. Niestety nadal nie możemy mówić o pełnym sukcesie i trwają poszukiwania skutecznej metody leczenia. Nasz zespół skoncentrował się na zastosowaniu pomocniczych komórek mózgowych. W mózgu, oprócz neuronów, które są najważniejsze, ponieważ odpowiadają za całą funkcję neurologiczną, znajduje się bardzo dużo elementów pomocniczych. Wśród nich glej, czyli substancja międzykomórkowa. Komórki glejowe, a zwłaszcza oligodendrocyty, stanowią swoistą izolację dla neuronów, która w wielu jednostkach chorobowych ulega uszkodzeniu. Zastąpienie gleju może mieć efekt terapeutyczny. Do tej pory uważano, że choroby neurologiczne w celu regeneracji należy leczyć poprzez przeszczep neuronów. Ale zdając sobie sprawę, jak złożone są sieci neuronalne i jak trudno odtworzyć zniszczone połączenia, przekierowaliśmy uwagę na izolację neuronów, czyli na glej. Do wymiany gleju potrzebujemy źródeł komórek, które staną się komórkami glejowymi. Skupiliśmy się na pierwotnych komórkach progenitorowych pobranych z tkanki płodowej. Te komórki mogą różnicować się do oligodendrocytów i astrocytów. Żeby ocenić potencjał komórek, potrzebujemy modelu (w tym przypadku myszy), któremu przeszczepiamy komórki na bardzo wczesnym rozwoju. Bardzo ważnym elementem jest monitorowanie i obrazowanie tej procedury terapeutycznej, wykorzystując w tym celu rezonans magnetyczny. Po 18 tygodniach od przeszczepienia mogliśmy zaobserwować charakterystyczny ciemny obszar w istocie białej mózgu, który świadczył o prawidłowej pracy przeszczepionych komórek, czyli narastaniu ludzkiej mieliny w mysim mózgu. Ten spektakularny efekt, czyli wyleczenie, potwierdziły kolejne badania. Wyniki tych badań dały nam silną podstawę do współpracy z polskimi ośrodkami w ramach projektu, którego celem jest opracowanie metody leczenia ALS (stwardnienie zanikowe boczne).

    Współpraca międzynarodowa jest bardzo ważna merytorycznie, ale równie ważne są wzajemne interakcje. Z roku na rok współpraca się rozszerza i coraz więcej naukowców podziela pasję medycyny regeneracyjnej. Terapia komórkami macierzystymi jest możliwa, ale jest to ciągle wielkie wyzwanie. W naszym dążeniu do celu potrzebna jest synergia i współpraca.

    Prof. Barbara Łukomska

    Stwardnienie zanikowe boczne jest chorobą, której doświadcza w Polsce co roku ok. 1 100 chorych. Niestety z uwagi na brak leczenia przyczynowego od momentu rozpoznania przeżycie pacjentów wynosi od 2 do 4 lat. W projekcie zaproponowanym do realizacji autorzy stworzyli koncepcję zupełnie innego podejścia terapeutycznego niż było to dotychczas. Wyniki badań przedstawił prof. Piotr Walczak, który jest koordynatorem tego projektu i reprezentuje jednocześnie dwa ośrodki: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie i John Hopkins University w Baltimore.

    Świat Lekarza
    Świat Lekarza
    Świat Lekarza to opiniotwórcze pismo, portal i platforma medialna, skierowana do lekarzy, poruszająca tematykę systemu ochrony zdrowia oraz poszczególnych dziedzin medycyny, m.in. kardiologii, onkologii, pulmonologii, urologii, diabetologii, okulistyki, chorób rzadkich.

    Więcej od autora

    Chcesz być na bieżąco z informacjami ze świata medycyny?

    Zaprenumeruj bezpłatnie ŚWIAT LEKARZA 3D