PROF. DR HAB. N. MED. WŁADYSŁAW GRZESZCZAK
KATEDRA I KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH, DIABETOLOGII I NEFROLOGII, WYDZIAŁ NAUK MEDYCZNYCH W ZABRZU, ŚLĄSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
Cukrzyca typu 2 (DMT2) to choroba wynikająca z postępującego zaburzenia wydzielania insuliny z towarzyszącą insulinoopornością tkanek, czyli nieprawidłową reakcją organizmu na kontakt z insuliną. Wśród czynników biorących udział w patogenezie istotną rolę odgrywają adipokiny. Są one głównymi czynnikami ryzyka rozwoju insulinooporności, cukrzycy (DM), miażdżycy, nadciśnienia tętniczego i innych chorób układu sercowo-naczyniowego. Jedną z nielicznych adipokin wytwarzanych wyłącznie w komórkach tkanki tłuszczowej i wykazujących korzystny wpływ na gospodarkę lipidową oraz węglowodanową jest adiponektyna.
Liczba chorych z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej zarówno na świecie, jak i w Polsce szybko rośnie. Obecnie na świecie na cukrzycę choruje około 463 mln osób, zaś w Polsce około 3 mln. Według Międzynarodowej Federacji ds. Cukrzycy (International Diabetes Federation ? IDF) w 2045 roku liczba osób cierpiących z powodu cukrzycy na świecie wzrośnie do 700 mln. W przebiegu cukrzycy dochodzi do rozwoju przewlekłych późnych powikłań dotyczących małych i dużych naczyń krwionośnych. Obecność przewlekłych późnych powikłań cukrzycy wiąże się ze znacznym pogorszeniem jakości życia oraz istotnym skróceniem czasu przeżycia. Dlatego tak istotne jest wczesne wykrywanie zaburzeń gospodarki węglowodanowej oraz intensywne leczenie.
Aż 80-90 proc. wszystkich przypadków cukrzycy to cukrzyca typu 2. Ten typ choroby wynika z postępującego zaburzenia wydzielania insuliny z towarzyszącą insulinoopornością tkanek, czyli nieprawidłową reakcją organizmu na kontakt z insuliną. Do rozwoju DMT2 przyczyniają się dwa czynniki:
- upośledzenie wydzielania insuliny, na które mają wpływ różne czynniki genetyczne,
- oporność na działanie insuliny, czyli insulinooporność, której przyczyną mogą być zarówno czynniki genetyczne, jak i otyłość.
Można zatem stwierdzić, że przyczyną cukrzycy typu 2 są czynniki genetyczne, na które chorzy nie mają wpływu, a także środowiskowe, takie jak otyłość. Czynniki środowiskowe są modyfikowalne, co oznacza, że ludzie mają wpływ na ich występowanie, mogą im zapobiegać, można minimalizować ich ryzyko i bezpośrednio na nie wpływać. Biorąc to pod uwagę, należy stwierdzić, że w postępowaniu terapeutycznym u chorych na cukrzycę niezwykle ważne jest obniżenie insulinooporności. Dotychczas w postępowaniu zalecano chorym redukcję masy ciała i wysiłek fizyczny oraz ewentualne stosowanie leków zmniejszających insulinooporność, takich jak metformina czy agoniści PPAR-?. W ostatnich latach trwają badania nad stworzeniem nowego leku wpływającego na insulinooporność.
TKANKA TŁUSZCZOWA ? MIEJSCE SYNTEZY ADIPOKIN
W ostatnim czasie tkanka tłuszczowa stała się przedmiotem wnikliwych badań, które doprowadziły do odkrycia licznych hormonalnie czynnych substancji produkowanych przez adipocyty ? adipokin. Okazało się, że głównym źródłem adipokin jest trzewna tkanka tłuszczowa, a wzrost jej objętości prowadzi do wielu niekorzystnych efektów metabolicznych, związanych ze zwiększoną syntezą niektórych adipocytokin. Stąd też coraz częściej podkreśla się znaczenie otyłości brzusznej (trzewnej) jako głównego czynnika ryzyka rozwoju insulinooporności, cukrzycy, miażdżycy, nadciśnienia tętniczego i innych chorób układu sercowo-naczyniowego. Do najważniejszych wydzielanych dokrewnie adipokin związanych z regulacją procesów metabolicznych zaliczamy: leptynę, adiponektynę, rezystynę, wisfatynę oraz omentynę. Ponadto adipocyty produkują wiele innych biologicznie czynnych substancji, takich jak TNF-?, białko C-reaktywne, adypsyna, IL-6, angiotensynogen, lipaza lipoproteinowa, inhibitor aktywatora plazminogenu czy haptoglobina.
ADIPONEKTYNA ? ADIPOKINA O KORZYSTNYM WPŁYWIE NA INSULINOOPORNOŚĆ
Jedną z nielicznych adipokin wytwarzanych wyłącznie w komórkach tkanki tłuszczowej i wykazujących korzystny wpływ na gospodarkę lipidową oraz węglowodanową jest adiponektyna.
Jest ona polipeptydowym hormonem odkrytym i opisanym po raz pierwszy w 1995 roku. Syntetyzują ją oraz uwalniają do krążenia głównie dojrzałe adipocyty białej trzewnej tkanki tłuszczowej, aczkolwiek jej ekspresję obserwuje się zarówno w białej, jak i brunatnej tkance tłuszczowej. W niektórych pracach wykazano, że trzewna oraz podskórna tkanka tłuszczowa syntetyzują również adiponektynę.
Gen kodujący adiponektynę, zwany w niniejszej pracy genem apM1, jest zlokalizowany na ramieniu długim chromosomu 3 (locus: 3q27). Składa się on z 16 tys. par zasad i jest zbudowany z 3 eksonów oraz 2 intronów.
Dominuje opinia, iż ekspresja oraz sekrecja adiponektyny zachodzą wyłącznie w tkance tłuszczowej. Ostatnio pojawiają się badania, których autorzy dowodzą, iż ekspresja adiponektyny zachodzi również w innych tkankach. mRNA adiponektyny zidentyfikowano w hepatocytach, komórkach śródbłonka, mięśniówce szkieletowej, centralnym systemie nerwowym oraz osteoblastach, choć znaczenie fizjologiczne ekspresji adiponektyny w tych lokalizacjach nie zostało do końca poznane.
Ludzka adiponektyna jest białkiem o masie cząsteczkowej 30 kDa, zbudowanym z 244 aminokwasów. W jej budowie można wyróżnić: N-końcową sekwencję sygnałową, krótki odcinek zmienny, niewykazujący homologii z żadnymi innymi białkami, domenę kolagenową (zwaną też kolagenopodobną) oraz zlokalizowaną w C- końcowym fragmencie cząsteczki domenę globularną, zbliżoną pod względem budowy do domeny globularnej kolagenu typu VIII i X oraz składowej C1q dopełniacza. Adiponektyna krąży w krwiobiegu głównie w postaci multimetrów.
We krwi adiponektyna występuje w stosunkowo dużych stężeniach. Jej fizjologiczne stężenie mieści się w zakresie 5-30 ?g/ml. Krążąca we krwi adiponektyna stanowi ok. 0,01 proc. całkowitego białka osocza. Uwalnianie adiponektyny podlega pewnym mechanizmom regulującym. Opisano wiele czynników mogących wpływać na ekspresję genu adiponektyny oraz sekrecję adiponektyny. Sugeruje się, że w stanach otyłości ekspresja adiponektyny podlega hamującym wpływom innych czynników, związanych z nadmierną masą ciała. Doświadczenia wykazują silną negatywną korelację pomiędzy wskaźnikiem BMI a ekspresją i sekrecją adiponektyny w adipocytach izolowanych z trzewnej tkanki tłuszczowej. Zależności tej nie obserwuje się jednak przypadku tkanki tłuszczowej podskórnej. Dowodzi to ścisłego związku otyłości wisceralnej z obniżonym stężeniem adiponektyny.
Wykazano, że stężenie adiponektyny w osoczu zależy od płci. U kobiet stwierdza się nieco wyższe stężenia tego hormonu. Różnica ta zmniejsza się jednak wraz z pojawianiem się otyłości, stanów przedcukrzycowych oraz cukrzycy.
Dowiedziono, że również insulina jest zaangażowana w regulację syntezy i uwalniania adiponektyny. Insulina powoduje wzrost ilości uwalnianej adiponektyny, ale tylko u osób o prawidłowej masie ciała. Stymulującego działania insuliny nie obserwowano natomiast u osób otyłych ze stwierdzoną insulinoopornością.
Adiponektyna wydzielana przez adipocyty wywiera korzystny wpływ na środowisko cukrzycy i zespołu metabolicznego poprzez działanie przeciwzapalne, przeciwwłóknieniowe i przeciwutleniające. Bierze udział w metabolizmie kwasów tłuszczowych, indukując fosforylację kinazy białkowej aktywowanej przez AMP (AMPK) i zwiększając ekspresję receptora aktywowanego przez proliferację peroksysomów (PPAR)-? oraz poprzez receptor adiponektyny (AdipoR) 1 i AdipoR2, które z kolei aktywują koaktywator PPAR gamma 1 alfa (PGC-1?), zwiększają fosforylację oksydazy acylo-CoA i regulują w górę białka rozprzęgające zaangażowane w zużycie energii. Ponadto adiponektyna silnie stymuluje aktywność ceramidazy związanej z jej dwoma receptorami oraz nasila katabolizm ceramidu i tworzenie jego metabolitu przeciwapoptotycznego, fosforanu sfingozyny 1 (S1P), niezależnie od AMPK. Niskie stężenie krążącej adiponektyny u otyłych pacjentów z ryzykiem insulinooporności, cukrzycą typu 2 i chorobami układu krążenia oraz zwiększona ekspresja adiponektyny w stanie albuminurii sugerują ochronną i kompensacyjną rolę adiponektyny w łagodzeniu dalszego uszkodzenia nerek w trakcie rozwoju jawnej cukrzycy.
RECEPTORY ADIPONEKTYNY
Kadowaki i Yamauchi za pomocą klonowania ekspresyjnego zidentyfikowali dwa główne receptory adiponektyny: AdipoR1 oraz AdipoR2 złożone z 7 przezbłonowych domen. Receptor AdipoR1 jest zbudowany z 375, zaś AdipoR2 z 311 aminokwasów. Ich szacunkowe masy cząsteczkowe wynoszą odpowiednio: 42,4 kDa dla receptora typu 1 oraz 35,4 kDa ? dla receptora typu 2. Receptory te kodowane są przez geny: adipoR1 oraz adipoR2. Pierwszy gen znajduje się na chromosomie 1 w obszarze 1p36.13?q41, a drugi na ramieniu krótkim chromosomu 12 w locus 12p13.31.
Obecność obu receptorów potwierdzono we wszystkich badanych tkankach. Badacze wykazali jednak, że najsilniejsza ekspresja mRNA AdipoR1 występuje w mięśniach szkieletowych, gdzie głównym efektem działania tego receptora jest aktywacja kinazy AMP-zależnej (AMPK) i pobudzenie oksydacji kwasów tłuszczowych. Z kolei AdipoR2 dominuje w wątrobie, gdzie poprzez aktywację AMPK oraz receptorów aktywowanych przez proliferatory peroksysomów (PPAR) odpowiada za uwrażliwiające na insulinę działanie adiponektyny.
AdipoR1 ma szczególnie wysokie powinowactwo do izolowanej formy globularnej adiponektyny, zaś nieco mniejsze powinowactwo do form o pełnej długości (głównie LMW). Z kolei AdipoR2 cechuje się większym powinowactwem do pełnej postaci natywnej adiponektyny (głównie multimerów HMW i MMW). Obecność receptorów AdipoR stwierdza się także w samych adipocytach, co sugeruje, iż adiponektyna może działać autokrynnie lub parakrynnie na produkujące i uwalniające ją komórki tkanki tłuszczowej.
MECHANIZM DZIAŁANIA I AKTYWNOŚĆ BIOLOGICZNA ADIPONEKTYNY
Adiponektyna bierze czynny udział w regulacji homeostazy energetycznej organizmu oraz metabolizmu lipidów i węglowodanów. Jednym z podstawowych mechanizmów działania adiponektyny jest fosforylacja i aktywacja 5?AMP-zależnej kinazy białkowej (AMPK). W mięśniach procesy te są stymulowane zarówno przez globularną, jak i pełną formę adiponektyny. W wątrobie aktywacja AMPK zachodzi głównie przy udziale form natywnych o pełnej długości. Poprzez aktywację AMPK adiponektyna stymuluje fosforylację i inaktywację karboksylazy acetylo-CoA oraz nasila ?-oksydację kwasów tłuszczowych w mięśniach szkieletowych. Jednocześnie, obok aktywacji AMPK, adiponektyna pobudza translokację transportera glukozy GLUT-4, przez co zwiększa wychwyt glukozy i produkcję kwasu mlekowego oraz ogranicza syntezę glikogenu przez miocyty mięśni szkieletowych.
Również w wątrobie aktywacja AMPK odpowiada za pobudzenie ?-oksydacji kwasów tłuszczowych, a dodatkowo powoduje supresję molekuł biorących udział w procesie glukoneogenezy, takich jak glukozo-6-fosfataza oraz karboksykinaza fosfoenolopirogronianowa. Badania wykazały, że blokada aktywności AMPK prowadzi do zahamowania wszystkich tych procesów, co potwierdza, iż wpływ adiponektyny na przemiany glukozy i kwasów tłuszczowych zachodzi przy udziale AMP-zależnej kinazy białkowej x.
Niezależenie od AMPK, adiponektyna oddziałuje na receptory PPAR-? zarówno w mięśniach, jak i w wątrobie, nasilając reakcje ?-oksydacji kwasów tłuszczowych.
ADIPONEKTYNA JAKO NOWY CEL FARMAKOLOGICZNO-TERAPEUTYCZNY
W ciągu ostatnich 15 lat adiponektyna była przedmiotem intensywnych prac badawczych. Poczyniono ogromne postępy w badaniach nad molekularnymi mechanizmami działania tego hormonu. Liczne badania wykazują, iż adiponektyna bierze czynny udział w uwrażliwianiu tkanek obwodowych na działanie insuliny. W wielu pracach podkreśla się także cytoprotekcyjny charakter adiponektyny i jej udział w ochronie śródbłonka naczyniowego przed procesami zapalnymi i miażdżycą. Poprzez hamowanie procesów zapalnych, poprawę profilu lipidowego oraz zapewnienie odpowiedniej homeostazy metabolicznej na poziomie komórkowym, adiponektyna chroni ustrój przed rozwojem schorzeń układu krążenia, a także przed progresją stłuszczeniowych chorób wątroby.
Wykazano, że hipoadiponektynemia, towarzysząca otyłości, przyczynia się do rozwoju insulinooporności i jest istotnym czynnikiem ryzyka wystąpienia cukrzycy oraz nadciśnienia tętniczego. Stąd też terapia polegająca na przywróceniu prawidłowego stężenia adiponektyny mogłaby znaleźć zastosowanie w leczeniu zespołu metabolicznego i związanych z nim powikłań sercowo-naczyniowych.
W leczeniu mógłby znaleźć zastosowanie rekombinowany hormon lub też inne substancje, których działanie skutkowałoby zwiększeniem stężenia adiponektyny we krwi. Jednym z efektów działania tiazolidinedionów oraz leków hamujących układ RAA jest właśnie wzrost stężenia adiponektyny w osoczu.
Kwestią dyskusyjną wydaje się jednak definicja hipoadiponektynemii oraz fizjologicznego stężenia adiponektyny. W większości prac za hipoadiponektynemię badacze przyjmują poziom hormonu ? 4 ?g/ml. Rodzi się również pytanie dotyczące terapeutycznego stężenia adiponektyny. Nie do końca wiadomo, czy uzyskanie ponadfizjologicznych stężeń hormonu skutkowałoby lepszymi korzyściami.
Liczne badania dowodzą, iż multimeryczne formy adiponektyny, a w szczególności kompleksy HMW, wykazują największą aktywność biologiczną. Sugeruje się, iż nie tyle stężenia całkowitej adiponektyny, ale ilość frakcji HMW oraz tzw. wskaźnik SA, czyli stosunek HMW/(HMW+LMW), są istotnymi wyznacznikami poprawy wrażliwości na insulinę. Stąd też być może nie tyle zwiększenie całkowitego stężenia adiponektyny, ile poprawa profilu jej form oligomerycznych mogłaby okazać się skutecznym celem farmakologicznym.
Mimo iż nie wszystkie mechanizmy, w które jest zaangażowana adiponektyna, zostały w pełni poznane, zastosowanie w lecznictwie tej adipocytokiny lub substancji modulujących jej produkcję wydaje się obiecującym celem terapeutycznym.
ODKRYCIE AGONISTY RECEPTORA ADIPONEKTYNY (ADIPORON)
AdipoRon został odkryty przez japońskich naukowców w 2013 roku. Jest to związek chemiczny o wzorze C27H-28N2O3 i masie cząsteczkowej 428,532. Jego wzór chemiczny przedstawiono na rycinie 1. AdipoRon jest pierwszym, selektywnym, aktywnym po podaniu doustnym, syntetycznym drobnocząsteczkowym agonistą receptora adiponektyny 1 (AdipoR1) i receptora adiponektyny 2 (AdipoR2) (Kd = odpowiednio 1,8 ?M i 3,1 ?M). AdipoRon aktywuje sygnalizację AMPK i PPAR? i zmniejsza insulinooporność, dyslipidemię oraz nietolerancję glukozy u myszy db/db (model zwierzęcy cukrzycy typu 2 i otyłości). Ponadto stwierdzono, że AdipoRon wydłuża czas przeżycia myszy db/db karmionych dietą wysokotłuszczową, a także poprawia ich aktywność fizyczną.
Wykazano, że AdipoRon wiąże się bezpośrednio z AdipoR1 oraz AdipoR2 i aktywuje AMPK w mięśniach szkieletowych, zwiększając w ten sposób funkcję mitochondriów; wykazano również, że poprawia zdolności metaboliczne w wątrobie, mięśniach szkieletowych i tkance tłuszczowej poprzez AdipoR, a także działa przeciwcukrzycowo. Ponownie wykazano, że agonista AdipoR poprawia zdolności metaboliczne wątroby, mięśni szkieletowych i tkanki tłuszczowej oraz ma właściwości przeciwcukrzycowe. Ponadto, podczas gdy obciążenie dietą wysokotłuszczową skutkuje skróceniem długości życia w mysich modelach otyłości i cukrzycy typu 2, wykazano, że podawanie AdipoRon prowadzi do normalizacji skrócenia życia otyłości pomimo obciążenia dietą wysokotłuszczową w tych modelach myszy.
AdipoRon wzbudza zainteresowanie jako potencjalny czynnik w leczeniu otyłości, cukrzycy, chorób układu krążenia, niealkoholowego stłuszczenia wątroby i wielu innych schorzeń. Ponadto niedawno wyjaśniono, że adiponektyna pośredniczy w działaniu przeciwdepresyjnym, przeciwlękowym i neurogennym. Deregulacja ekspresji adiponektyny jest również powiązana z patologią zaburzeń nastroju, zaburzeń lękowych, zaburzeń odżywiania, zaburzeń neurodegeneracyjnych i różnych innych zaburzeń neuropsychiatrycznych. Stwierdzono również, że wysiłek fizyczny poprawia insulino-oporność poprzez aktywację AdipoR1.
ZNACZENIE AGONISTY RECEPTORA ADIPONEKTYNY (ADIPORON) W WYDŁUŻANIU CZASU PRZEŻYCIA CHORYCH
Adiponektyna aktywuje szlak AMPK poprzez AdipoR1, poprawiając w ten sposób insulinooporność mięśni szkieletowych. Aktywacja AMPK-? u nicieni prowadzi do wydłużenia długości życia. Wykazano również, że AMPK szlak hamuje sygnalizację mTOR i zmniejsza syntezę białek, hamując w ten sposób proliferację komórek rakowych i neoangiogenezę.
AdipoRon aktywuje stosunek NAD+/NADH w mięśniach szkieletowych genu długowieczności SIRT1. Wykazano, że AdipoRon zwiększa ekspresję katalazy i geny dysmutazy ponadtlenkowej (SOD), redukując w ten sposób tkankowy stres oksydacyjny. Wykazano, że stres oksydacyjny tkanek jest zwiększony u organizmów otyłych, co wpływa niekorzystnie na ich proces starzenia lub długość życia; podczas nadmiernej ekspresji katalazy redukującej stres oksydacyjny wykazano, że gen lub SOD wydłużają żywotność.
Warto zauważyć, że AdipoRon po podaniu doustnym w niskim stężeniu mikromolarnym wiąże się zarówno z AdipoR1, jak i AdipoR2, z AdipoRs i aktywuje szlaki AMPK/SIRT1, PPARa oraz koaktywator transkrypcji PGC1?, a tym samym pozytywnie reguluje geny katalazy i SOD, zmniejszając w ten sposób stres oksydacyjny w tkankach, a także powoduje poprawę wrażliwości na insulinę i wydłużony czas życia. Nie prowadzi do wzrostu masy ciała. AdipoRon jest obiecującym środkiem w leczeniu cukrzycy typu 2.
AdipoRon zwiększa wrażliwość na insulinę i tolerancję glukozy, prowadząc do wydłużenia czasu przeżycia. W wątrobie działa hamująco na ekspresję genów zaangażowanych w glukoneogenezę, zwiększa oksydację lipidów oraz zmniejsza nasilony stres oksydacyjny i stan zapalny.
W mięśniach AdipoRon zwiększa biogenezę mitochondriów, prowadząc do zwiększonej wytrzymałości wysiłkowej. Jednocześnie, zwiększając poziom ekspresji genów zaangażowanych w spalanie kwasów tłuszczowych, prowadzi do zmniejszenia stresu oksydacyjnego.
W białej tkance tłuszczowej AdipoRon zmniejsza stres oksydacyjny i stany zapalne, a także zmniejsza kumulację makrofagów M1.
Zakłada się, że wzmocniona aktywacja opisanych szlaków AdipoR zmniejsza insulinooporność i normalizuje metabolizm lipidów.
AdipoRon badano u otyłych myszy wywołaną dietą wysokotłuszczową. Doustne podawanie AdipoRon (50 mg/kg masy ciała) przez 10 dni nie wpływało znacząco na masę ciała ani spożycie pokarmu u myszy na diecie wysokotłuszczowej, ale istotnie zmniejszyło stężenia glukozy i insuliny w osoczu, a także odpowiedzi glukozy i insuliny podczas doustnych testów tolerancji glukozy.
Obserwowany spadek stężenia glukozy przy obniżeniu stężeń insuliny w osoczu wskazuje na poprawę wrażliwości na insulinę.
Leczenie AdipoRon przez 10 dni zmniejsza stężenie trójglicerydów i wolnych kwasów tłuszczowych (FFA) w osoczu u myszy typu dzikiego.
W mięśniach szkieletowych AdipoRon zwiększył ekspresję genów zaangażowanych w biogenezę mitochondriów, takich jak Ppargc1a, i receptora związanego z estrogenem-a (Esrra) 29, replikację mitochondrialnego DNA/translacja, taka jak mitochondrialny czynnik transkrypcyjny, i fosforylację oksydacyjną.
AdipoRon może aktywować szlaki AdipoR1 i AdipoR2 w wątrobie. Aktywacja szlaku AdipoR1 ? AMPK powoduje, że wątroba zmniejsza ekspresję zaangażowanych genów w glukoneogenezie wątrobowej, takiej jak Ppargc1a, fosfoenolopirogronian karboksykinaza 1 (Pck1) 20,33 i glukozo-6-fosfataza (G6pc). Jak przewidziano we wcześniejszych badaniach, wykazano też, że AdipoRon znacząco zmniejszył ekspresję Pargc1a, Pck1 i G6pc w wątrobie.
AdipoRon zwiększył poziom ekspresji samego genu kodującego PPAR-a (Ppara) i jego genów docelowych, w tym genów zaangażowanych w spalanie kwasów tłuszczowych, takich jak oksydaza acylo-CoA (Acox1), genów zaangażowanych w rozpraszanie energii, takich jak białka rozprzęgające 2 (Ucp2) oraz genów kodujących enzymy odtruwające stres oksydacyjny, takich jak katalaza (Cat) w wątrobie.
Doustnie podawany AdipoRon obniżył poziomy ekspresji genów kodujących cytokiny prozapalne, takich jak TNF-? (Tnf) 34 i MCP-1 (Ccl2) w wątrobie.
AdipoRon zmniejsza stan zapalny. Obniżył poziom ekspresji genów kodujących prozapalne cytokiny 35-37, takich jak Tnf, IL-6 (Il6) i Cl2 w białej tkance tłuszczowej (WAT).
PODSUMOWANIE
Cukrzyca to epidemia XXI wieku. Aż 80-90 proc. wszystkich przypadków DM to DMT2, choroba wynikająca z postępującego zaburzenia wydzielania insuliny z towarzyszącą insulinoopornością tkanek, czyli nieprawidłową reakcją organizmu na kontakt z insuliną. Dotychczas w postępowaniu zalecano chorym redukcję masy ciała i wysiłek fizyczny oraz ewentualne stosowanie leków zmniejszających insulinooporność, takich jak metformina czy agoniści PPAR- ?. W ostatnich latach trwają badania nad stworzeniem nowego leku wpływającego na insulinooporność.
Tym nowym lekiem, który w przyszłości ma dać szansę na poprawę insulinowrażliwości, a tym samym na poprawę wyrównania cukrzycy, ma być AdipoRon. W pracy przedstawiono najnowsze dostępne dane na ten temat.
Piśmiennictwo dostępne u autora.