Partner
Partner
Więcej

    Zalecenia 2021 Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące stymulacji serca i terapii resynchronizującej

    Tegoroczny dokument ESC dotyczący stałej stymulacji i resynchronizacji serca ukazuje się 8 lat po poprzednich zaleceniach. Był on zatem oczekiwany, ale nie jest zaskakujący – sankcjonuje doświadczenia nas wszystkich i przede wszystkim podkreśla fakt, że przed zastosowaniem jakiegokolwiek urządzenia wszczepianego – o ile nie mamy do czynienia z życiowymi wskazaniami – należy potwierdzić związek objawów z leczoną arytmią oraz przed wszczepieniem powinna być przeprowadzona szeroka diagnostyka, w tym m.in badania wysiłkowe, spektrum badań obrazowych, niekiedy EPS. W diagnostyce  elektrokardiograficznej  oprócz tradycyjnych metod może być przydatne wykorzystanie urządzeń wearables i ILR.

    W aktualnych zaleceniach należy podkreślić pojawienie się po raz pierwszy (choć to metoda znana od ponad 20 lat) stymulacji pęczka Hisa; zarówno we wskazaniach bradyarytmicznych, jak i – co ważne – jako alternatywa dla wybranych niepowodzeń CRT. Oczywistym novum jest również stymulacja bezelektrodowa.

    Terapia resynchronizująca zachowuje wciąż wysoką pozycję dowodową i z niewielkimi modyfikacjami szczegółowymi utrzymuje uznane miejsce w leczeniu i profilaktyce niewydolności serca u osób z LBBB lub wysokim odsetkiem stymulacji komorowej.

    W dokumencie znajdują się również nowe wskazania do stałej stymulacji u chorych z bradyarytmiami po zawale serca, operacjach kardiochirurgicznych oraz po TAVI. Mamy też już wystarczające dowody, aby uznać diagnostykę MRI u chorych z różnymi urządzeniami za bezpieczną pod warunkiem zachowania określonych zasad.

    Dokument dotyczący stymulacji serca i CRT dotyczy przede wszystkim urządzeń i odruchowo chcielibyśmy przeanalizować również wskazania do ICD. Zagadnienia te poruszają jednak równolegle ukazujące się zalecenia ESC dotyczące diagnostyki i leczenia niewydolności serca. Jedną z ważniejszych informacji jest fakt spadku wskazań do profilaktycznego wszczepienia ICD w kardiomiopatii niewieńcowej do klasy II a. Co też było oczekiwane.

    Na koniec z uznaniem należy podkreślić cytowania prac oryginalnych i wieloośrodkowych polskich autorów. Mam jednocześnie wrażenie, że burzliwie rozwijające się nurty badawcze, m.in. w zakresie stymulacji dróg bodźcoprzewodzących (w tym badania polskie), tylko trochę spóźniły się z dostarczeniem EBM, aby wejść do tegorocznych zaleceń. Wiemy zatem już, czego oczekiwać w kolejnych zaleceniach.

    PROF. MACIEJ STERLIŃSKI NARODOWY INSTYTUT KARDIOLOGII KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO – PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY, RECENZENT DOKUMENTU Z RAMIENIA PTK

    Więcej od autora

    Podobne artykuły

    ŚWIAT LEKARZA 3Dspot_img

    Najnowsze artykuły

    Dr hab. n. med. Andrzej Nowakowski: Rzadki przykład szczepionki, która chroni przed nowotworem

    Musi minąć co najmniej kilka dekad, aby ta olbrzymia skuteczność szczepień przeciw HPV przeło­żyła się na sytuację epidemiologiczną w całej popula­cji. Jeśli w 2023...

    Prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski: Ta terapia przynosi bardzo szybką odpowiedź

    Jeszcze do bardzo czarniak był chorobą, która wiązała się z maka­brycznie złym rokowaniem. To się istotnie poprawiło w ostatnim cza­sie: pięcioletnie przeżycia 10 lat...

    Prof. dr hab. n. med. Jacek Sznurkowski: To nie jest jeden, tylko cztery raki endometrium

    Najważniejsze jest uświadomienie pacjentkom, że zanim zgodzą się na operację, lekarz powinien powiedzieć, z jakim rakiem mamy do czynienia. Nie ma jednego raka endometrium,...

    Chcesz być na bieżąco z informacjami ze świata medycyny?

    Zaprenumeruj bezpłatnie ŚWIAT LEKARZA 3D