Wyzwaniem jest zwiększenie liczby przeszczepień rogówki. Powinniśmy korzystać z wzorców sąsiednich państw, gdzie liczba pobrań jest uzależniona od planowanych przeszczepień rogówki: każdy pacjent mający wskazania ma wykonaną operację planowo, bez oczekiwania na liście – pisze Maciej Miłkowski, wiceminister zdrowia.
Od konsultanta krajowego w dziedzinie okulistyki, prof. Marka Rękasa, wiem, że w wielu dziedzinach leczymy skuteczniej niż w innych krajach Europy. Szczególnie poprawiła się realizacja programu leczenia AMD. Większość ośrodków prowadzi leczenie pacjenta przez długi czas, co oznacza, że utrzymuje pacjenta w zdrowiu, w widzeniu, ratuje mu wzrok.
Jeśli chodzi o najważniejsze zmiany, które udało się wprowadzić w ostatnich latach w okulistyce, to na pewno jest to zmiana organizacyjna leczenia zaćmy. Udało się ją wprowadzić jeszcze, gdy pracowałem w NFZ. Wprowadziliśmy wówczas wizytę kwalifikacyjną z dokładnym zakresem wskazań do leczenia oraz finansowanie wizyty pooperacyjnej, która jest dobrze opłacona, kosztem zmniejszenia ceny samego zabiegu operacyjnego. Spowodowało to, że przestało się opłacać wyjeżdżać na operacje zaćmy do Czech. Udało się również wprowadzić leczenie zaćmy w systemie jednodniowym, zamiast kilkudniowego pobytu w szpitalu. Dzięki temu diametralnie skróciliśmy kolejki: w praktyce nie ma dziś kolejek do operacji zaćmy, a jeszcze niedawno czas oczekiwania wynosił nawet 2-3 lata. To była największa zmiana systemowa w naszych zakresach świadczeń: w żadnej innej dziedzinie medycyny nie udało się przesunąć do procedury jednodniowej zabiegu wykonywanego tak często. Bardzo się z tego cieszę, gdyż kolejka oczekujących na zabieg tak kosztefektywny i tak istotny społecznie, była olbrzymim problemem poprzednich czasów. Jeśli pacjent ma wskazania do operacji, to trzeba ją jak najszybciej przeprowadzić.
Jeśli chodzi o leczenie zaćmy, to przy okazji powstał jeden z najlepszych rejestrów medycznych: jest on oparty na danych rozliczeniowych świadczeniodawców, którzy bez sprawozdania świadczenia nie otrzymają za nie zapłaty. To sprawozdanie obejmuje hospitalizację zabiegową oraz dwie porady ambulatoryjne. Warunkiem zakwalifikowania do operacji zaćmy jest ustalenie wskazań medycznych i ich wpisanie do dokumentacji raportowej do NFZ: na tej podstawie jest sprawowany nadzór nad jakością świadczeń, ponieważ widoczne są dane dotyczące stanu pacjenta przed operacją, czasu od kwalifikacji do operacji, powikłań śródoperacyjnych. Następnie jest konieczność odbycia wizyty pooperacyjnej (po ustabilizowaniu się stanu pacjenta), celem monitorowania wyników. Na podstawie tych trzech wizyt powstał rejestr: moim zdaniem to najlepszy rejestr, który został wykonany niejako „przy okazji”.
Cieszy fakt, że bardzo dobrze rozwija się program leczenia AMD, jak również zaczyna się bardzo dobrze rozwijać program leczenia DME: leczenie jest bardzo dobrze skonstruowane z trzema liniami leczenia. Udało się ostatnio połączyć dwa programy lekowe – AMD i DME – co spowodowało, że obecnie więcej ośrodków zajmuje się leczeniem pacjentów w obydwu programach. Chcielibyśmy, żeby pacjenci w Polsce mieli bardzo dobry dostęp do leczenia, aby każdy istotny oddział okulistyczny nie pozostał bez możliwości podawania zastrzyków w tych wskazaniach.
Dużym wyzwaniem jest kwestia zwiększenia liczby przeszczepień rogówki. Zależy nam bardzo na potrojeniu liczby zabiegów związanych z przeszczepieniem rogówki: obecnie w Polsce jest wykonywanych ok. 1200 przeszczepów rocznie, a powinno być ich trzy razy więcej. Będziemy starać się wspólnie z prof. Markiem Rękasem rozwiązać tę kwestię; wiem, że największy problem dotyczy zbyt małej liczby rogówek do przeszczepienia. Przeszczepienia rogówki nie powinny być traktowane jak przeszczepienia narządów takich jak serce, wątroba czy nerki, ponieważ jest to przeszczepienie tkanki. Profesor Rękas nad tym pracuje, będziemy też nad tym pracować wspólnie. Powinniśmy korzystać z dobrych wzorców sąsiednich państw, gdzie liczba pobrań jest uzależniona od planowanych przeszczepień rogówki – czyli każdy pacjent mający wskazania ma wykonaną operację planowo, bez oczekiwania na liście.