Narząd wzroku jest niewielki, budowa anatomiczna i funkcja bardzo skomplikowana, wymaga bardzo zaawansowanych technik, często opierających się o umiejętności manualne. Jego naprawianie wymaga wieloletniego kształcenia i szkoleń, jest jednak niezwykle fascynujące ? mówi prof. dr hab. Robert Rejdak, prezes Stowarzyszenia Chirurgów Okulistów Polskich (SCOP).
Czym wyróżnia się działalność Stowarzyszenia Chirurgów Okulistów Polskich?
Stowarzyszenie działa już od 13 lat; przez pierwszy okres było jednak bardzo nieliczne. W 2019 roku zostałem prezesem; pierwsza kadencja upłynęła na tworzeniu nowoczesnych podstaw prawnych, zmieniliśmy statut stowarzyszenia, mamy już siedzibę, stronę internetową, media społecznościowe. Stworzyliśmy pewną strukturę organizacyjną, która organizuje prace stowarzyszenia, udało nam się też zebrać budżet, który zapewnia płynność działania. Od początku postawiliśmy na edukację lekarzy. Przez te trzy lata udało nam się zorganizować kilkadziesiąt spotkań, sympozjów i szkoleń; w trakcie pandemii przeszliśmy na formę webinarów internetowych. Paradoksalnie, mimo braku spotkań stacjonarnych, bardzo przysporzyły nam one popularności. Powstała tzw. Akademia Okulistyki SCOP, stworzyliśmy również kursy przygotowujące lekarzy do egzaminu specjalizacyjnego z okulistyki. Osobą odpowiedzialną za ich organizację jest prof. Joanna Wierzbowska. Pierwszy zjazd stowarzyszenia odbył się online, tegoroczny odbywa się już stacjonarnie w Jachrance. Planujemy szereg sesji naukowych, systemowych oraz wiele kursów.
Patronowaliśmy kilku wydaniom książek z Biblioteki Okulisty Praktyka, patronujemy czasopismu Ophthalmology Journal: to pismo okulistyczne, anglojęzyczne, które spośród pism okulistycznych w Polsce ma najwięcej punktów na ministerialnej liście ? nasi członkowie publikując tu swoje dokonania naukowe, mogą pracować nad swoją karierą. Podpisaliśmy pierwsze umowy z Europejską Szkołą Zaawansowanych Studiów w Dziedzinie Okulistyki ESASO. Chcemy zaistnieć na arenie międzynarodowej; będziemy podpisywać umowy z okulistycznymi organizacjami narodowymi ? mamy już zaawansowane ustalenia w sprawie podpisania umowy z ICO ? International Council of Oftalmology, prowadzimy zaawansowane rozmowy z Włoskim Towarzystwem Okulistycznym oraz EURETINA (European Society of Retina Specialists). Bardzo istotnie zwiększyła się też liczba członków stowarzyszenia. Zmieniliśmy też jego formułę: początkowo zrzeszało ono głównie chirurgów okulistów, obecnie jesteśmy otwarci dla wszystkich lekarzy okulistów, także dla rezydentów, diagnostów.
Wyróżniliśmy kilku wybitnych okulistów nagrodą Patenty Innowacyjności ? prof. Marka Rękasa, prof. Jerzego Nawrockiego, prof. Edwarda Wylęgałę, a także osoby z zagranicy. Chcemy pokazywać innowacje w okulistyce, zarówno jeśli chodzi o nowe formy diagnostyki i leczenia, jak innowacje organizacyjne.
Stowarzyszenie aktywnie włączyło się też w pomoc okulistyczną na Ukrainie?
Tak, nasza pomoc materialna przekroczyła już 1 mln zł. Zorganizowaliśmy wiele transportów materiałów chirurgicznych, sprzętu okulistycznego. Współpracujemy z dr Nataliyą Preys z Ukrainy, która jest honorowym członkiem naszego stowarzyszenia. Prowadzimy codzienne konsultacje, operacje, leczymy ofiary wojny w Ukrainie. W mojej klinice w Lublinie przeprowadziliśmy już ponad 30 operacji u osób poszkodowanych w warunkach wojennych.
A co jest największą fascynacją w zakresie okulistyki Prezesa SCOP?
Okulistyka to dziedzina bardzo bogata w swojej różnorodności; ma wiele podspecjalizacji; wszystkie zasługują na uwagę. Ja jestem zafascynowany chirurgią zaćmy: to doskonała terapia, uważana na świecie za numer 1, jeśli chodzi o kosztoefektywność: przy zdefiniowanych nakładach na operacje uzyskuje się maksimum skuteczności. Można pacjenta przywrócić do pełnej sprawności wzrokowej. Drugą moją fascynacją okulistyczną są operacje na siatkówce, czyli witrektomie, ale też leczenie chorób plamki żółtej ? iniekcje doszklistkowe, czyli ogólnie rzecz biorąc: retinologia. Trzeci obszar to leczenie urazów gałki ocznej: to dziedzina, która wymaga od chirurga umiejętności w zakresie chirurgii zaćmy, chirurgii rogówki, chirurgii siatkówki. Oczywiście zakres jest niezwykle szeroki i obejmuje również inne dziedziny np. chirurgię plastyczną.
Dzięki temu tak bardzo zaangażował się Pan w operacje przeprowadzane u osób rannych na Ukrainie?
Zajmuję się urazami gałki ocznej już od ponad 15 lat; w Lublinie ponad 10 lat temu stworzyliśmy ponadregionalne centrum leczenia urazów narządu wzroku. Mieliśmy wielu pacjentów z całej Polski po urazach komunikacyjnych, budowlanych, poparzeniach czy pobiciach. Byliśmy przygotowani na tego typu wyzwania, a z drugiej strony los napisał nam scenariusz: jesteśmy tu w Lublinie na ?ścianie wschodniej?, blisko granicy. Leczymy więc teraz także ofiary wojny, eksplozji, zranień wojennych.
Wykładowcami podczas II zjazdu stowarzyszenia będą m.in. prof. Rękas, prof. Wylęgała, prof. Nawrocki, Pan; młodzi lekarze będą mogli uczyć się najnowocześniejszych technik operacyjnych od najlepszych?
Cieszymy się na to spotkanie; sesje są tak ułożone, że w zasadzie wszyscy eksperci, autorytety okulistyki polskiej będą angażować się w wykłady, jak też kursy tematyczne, które mogą posłużyć młodym lekarzom wchodzącym w zawód, by poszerzać gamę ich umiejętności chirurgicznych, diagnostycznych. Narząd wzroku jest niewielki, budowa anatomiczna i funkcja bardzo skomplikowana, wymaga bardzo zaawansowanych technik, często opierających się o umiejętności manualne. Jego naprawianie wymaga wieloletniego kształcenia i szkoleń ale jest jednak niezwykle fascynujące?