Zespół prof. Krzysztofa Kamińskiego z Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum opracował cząsteczkę, która w przyszłości może posłużyć w terapii chorób neurologicznych – m.in. padaczki, choroby Alzheimera i Parkinsona. Pierwszą fazę badań klinicznych zaplanowano na przyszły rok.
Cząsteczka nosi symbol iQ-007. Jak poinformował Uniwersytet Jagielloński, z sukcesem zakończyła się praca nad fazą rozwoju przedklinicznego tej cząsteczki w kierunku terapii padaczki lekoopornej.
„Nasza cząsteczka została zidentyfikowana jako pierwszy w klasie małocząsteczkowy, wysoce selektywny, pozytywny allosteryczny modulator transportera EAAT2 dla glutaminianu. EAAT2, który ulega ekspresji przede wszystkim w ośrodkowym układzie nerwowym, jest głównym transporterem usuwającym nadmiar glutaminianu z przestrzeni synaptycznej, przez co zmniejsza on ryzyko działania ekscytotoksycznego wspomnianego neuroprzekaźnika” – opisał badania cytowany w komunikacie uczelni prof. Krzysztof Kamiński.
Według naukowców UJ oprócz leczenia padaczki cząsteczka może stanowić nowatorskie podejście terapeutyczne wielu innych schorzeń neurologicznych, neurodegeneracyjnych i psychiatrycznych, w których kluczową rolę odgrywa glutaminian – m.in. choroby Alzheimera, Parkinsona, Huntingtona, stwardnienia rozsianego, stwardniania bocznego zanikowego, udarów niedokrwiennych mózgu, bólu, schizofrenii, depresji, lęku, a także uzależnień.
W rozwoju cząsteczki obok naukowców z UJ uczestniczą również grupy badawcze z innych jednostek krajowych, uniwersytetów europejskich i amerykańskich. To m.in. Warszawski Uniwersytet Medyczny, Instytut Farmakologii PAN, Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn, University of Oslo, Drexel University College of Medicine, Harvard University – Harvard Medical School oraz National Institute of Neurological Diseases and Stroke.
W 2020 roku cząsteczka została skomercjalizowana przez Uniwersytet Jagielloński za pośrednictwem Centrum Transferu Technologii CITTRU. Licencję udzielono iQure Pharma, amerykańskiej firmie biotechnologicznej. Faza przedkliniczna została zrealizowana przez iQure Pharma w kooperacji z naukowcami Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum. (PAP)
Nauka w Polsce
juka/ zan/