Prof. dr hab. n. med. Robert Rejdak | Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego PAN w Warszawie, European School for Advanced Studies in Ophthalmology ? Lugano (Szwajcaria)
Okulistyka to jest obraz. Możemy sfotografować gałkę oczną, wszystkie jej struktury dzięki specjalistycznym aparatom OCT. Możemy wniknąć w głąb siatkówki, przesłać obraz i na podstawie konsultacji zaplanować odpowiednią terapię. Nasilenie chorób cywilizacyjnych, epidemia cukrzycy, epidemia AMD i in. rodzą potrzebę nawiązania szerokiej współpracy lekarzy różnych specjalności. Chodzi o wyłowienie z kolejek do specjalistów osób zagrożonych ślepotą i szybkie wdrożenie ich leczenia. Za pomocą telemedycyny możemy wysyłać wyniki badań do ośrodków referencyjnych. Kolebką telemedycyny są Stany Zjednoczone, gdzie NASA i amerykańskie bazy wojskowe dzięki wysokim nakładom finansowym opracowały i zaczęły wykorzystywać odpowiednie rozwiązania. Obecnie te bardzo zaawansowane technologicznie systemy tanieją, dzięki czemu są bardziej dostępne. W Polsce też istnieją takie rozwiązania, np. pierwszy system telemedyczny SMPT, który obejmuje pacjentów z wysiękową postacią AMD. Dzięki temu uratowano przed ślepotą 18 tysięcy osób. Niestety napływają do nas zatrważające dane, że pandemia cukrzycy narasta. 3 miliony Polaków choruje na cukrzycę, z czego 1 milion o tym nie wie. W okulistyce stosuje się regułę 1/3. Skoro są 3 miliony chorych, to milion cierpi na retinopatię cukrzycową, a z tego 300 tysięcy na cukrzycowy obrzęk plamki żółtej ? a to jest schorzenie prowadzące do nieodwracalnej ślepoty. Co gorsza, wśród tych chorych jest coraz więcej ludzi aktywnych zawodowo, poniżej 45 lat.
Powinniśmy wprowadzić systemy wczesnego wykrywania retinopatii i rozpoczynać leczenie, zanim choroba przybierze stan zaawansowany. W naszej klinice pracujemy nad różnymi rozwiązaniami, takimi jak np. smartfon z przystawką, dzięki której możemy zrobić zdjęcie dna oka, bądź ręczne kamery, w które mogłyby być wyposażone gabinety lekarzy specjalistów. Zdjęcie trafia do sztucznej inteligencji, program komputerowy wstępnie analizuje, czy na zdjęciu są objawy retinopatii cukrzycowej, następnie wybrane zdjęcia trafiają do komputera okulisty, który ocenia i stawia diagnozę. W ten sposób wyselekcjonowani pacjenci trafiają do szybkiej diagnostyki i szybkiego leczenia. Niezbędne jest wdrożenie badań przesiewowych opartych na telemedycynie. Telemedycyna na pewno poprawi dostęp do leczenia, ponieważ wczesne wykrycie retinopatii umożliwi leczenie, zanim dojdzie do utraty widzenia, a nam, okulistom, pomoże skupić się pacjentach wymagających pomocy.
Prof. Jerzy Walecki
Uczestnicy konferencji to w większości naukowcy, którzy zajmują się projektami tworzonymi we współpracy z ośrodkami międzynarodowymi. Nasze spotkanie ma na celu podkreślić, jak niesłychanie istotne jest podtrzymywanie współpracy i wspólnej aktywności między ośrodkami, gdzie pracują Polacy na świecie a naszymi uczelniami i instytutami, czego efektem są ważne dokonania naukowe. Na potrzeby konferencji wybraliśmy grupę tematów z różnych obszarów medycyny, przedstawiających dokonania polskich naukowców w ramach współpracy międzynarodowej.