Fundusz Medyczny jest szczególnie przeznaczony dla pacjentów ze schorzeniami czy podtypami schorzeń, dla których w ostatnim czasie pojawiły się innowacyjne terapie, które zostały już zarejestrowane w Europie, a w Polsce nie są jeszcze refundowane ? mówi prof. Piotrem Czauderna, przewodniczący Rady ds. Ochrony Zdrowia Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP.
Fundusz Medyczny ma być w dużej części przeznaczony na nowe terapie w chorobach rzadkich i nowotworach. Chorzy na choroby rzadkie bardzo liczą na to, że nowoczesne terapie, często bardzo drogie, będą mogły być finansowane dzięki Funduszowi Medycznemu. Rzeczywiście są na to szanse?
Fundusz Medyczny ma wiele wymiarów, jeden z nich jest dedykowany nowym terapiom. Najwięcej pojawia się ich obecnie właśnie w onkologii i chorobach rzadkich. Tam jest także najwięcej niezaspokojonych potrzeb medycznych. Dlatego właśnie Fundusz jest im dedykowany w szczególny sposób.
Początek działań zakłada przegląd terapii, które pojawiły się w ostatnim roku, zostały zarejestrowane w Europie, a nie są jeszcze w Polsce refundowane. Taki przegląd nowych terapii w nowotworach i chorobach rzadkich zostanie wykonany przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT), a w oparciu o to powstanie lista leków o wysokim poziomie innowacyjności. Następnie zostanie ona zweryfikowana przez Ministerstwo Zdrowia i rozpoczną się negocjacje z firmami.
Kolejna lista zostanie opublikowana pod koniec sierpnia, obejmie nowoczesne i dotąd w Polsce nierefundowane technologie lekowe z trzech ostatnich lat, czyli tzw. technologie o wysokiej wartości klinicznej. Choroby rzadkie są bardzo szczególnym obszarem medycyny. Nowe metody leczenia to często tzw. terapie celowane, pojawiają się też terapie genowe. Są niezwykle kosztowne. Gdybyśmy chcieli ich efektywność kosztową oceniać przy pomocy takich mechanizmów, jakie są stosowane przy ocenie leków w chorobach często występujących, to leki na choroby rzadkie nie miałyby szans pojawić się w refundacji. Ich koszty są bardzo wysokie. Spośród najdroższych leków świata w pierwszej piątce wszystkie są lekami dla chorób rzadkich. Takie leki nie mają szans, by przejść przez normalne metody oceny efektywności kosztowej. Dlatego konieczne jest inne podejście do ich oceny. Podobne mechanizmy są już stosowane w wielu krajach, np. w Wielkiej Brytanii, Francji, Holandii. Istnieją też tam specjalne fundusze przeznaczone na refundację leków w chorobach rzadkich, podobne do nowo utworzonego Funduszu Medycznego, np. UK Cancer Fund.
Ważna jest tu kategoria niezaspokojonej potrzeby medycznej, ponieważ Fundusz Medyczny jest szczególnie przeznaczony dla pacjentów ze schorzeniami czy podtypami schorzeń, dla których w ostatnim czasie pojawiły się innowacyjne terapie, zostały zarejestrowane w Europie, a w Polsce nie są jeszcze refundowane.
Fundusz Medyczny ma też pomóc m.in. w przypadku schorzeń onkologicznych i hematoonkologicznych, z których wiele jest również chorobami rzadkimi?
Tak, Fundusz Medyczny jest również w pewien sposób ?dedykowany? onkologii. Jeśli chodzi o leki przeciwnowotworowe, to w ostatnich latach sytuacja bardzo się poprawiła: zostały wprowadzone do refundacji nowe leki w zaawansowanym czerniaku, raku płuca, piersi, nowotworach hematologicznych. Oczywiście, nie jest idealnie, są nowotwory, gdzie brakuje dostępu do nowych leków. Mam nadzieję, że Fundusz Medyczny poprawi tę sytuację.
Oczywiście, w przypadku chorób rzadkich czy nowotworów nie mogę zagwarantować, że refundacja będzie w każdym wskazaniu. Będzie to uzależnione od dostępnych środków. Ostateczne decyzje podejmie minister zdrowia, w oparciu o listę przygotowaną przez AOTMiT. Firmy farmaceutyczne będą zapraszane do składania wniosków i podążania tą szybką ścieżką refundacyjną. Podobne mechanizmy funkcjonują w wielu krajach Europy Zachodniej.
Prof. Piotr Czauderna jest kierownikiem Kliniki Chirurgii i Urologii Dzieci i Młodzieży Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodniczącym Rady ds. Ochrony Zdrowia Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP.
Rozmawiała: Katarzyna Pinkosz