Rozmowa z prof. Maciejem Chorowskim, dyrektorem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Panie Profesorze, zdecydowana większość osiągnięć w medycynie jest efektem prac zagranicznych naukowców, czemu nawet trudno się dziwić, biorąc pod uwagę nakłady finansowe przeznaczane na naukę. Ale chyba to zaczyna się zmieniać?
W Polsce coraz skuteczniej rozwijane są innowacje medyczne i farmaceutyczne. Dowodem na to jest chociażby nieustanny wzrost liczby przedsiębiorstw prowadzących działalność w dziedzinie biotechnologii, co potwierdzają dane GUS. W ten trend wpisują się także tworzone przez globalne firmy farmaceutyczne ośrodki badań, np. Centrum Naukowo-Przemysłowe, powołane przez Roche Polska i Centrum ? Instytut Onkologii w Warszawie czy Centrum Operacyjne Badań Klinicznych Astra Zeneca.
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wspiera nie tylko firmy farmaceutyczne.
Realizujemy kilkadziesiąt różnych programów służących rozwojowi innowacji, w tym także programy kierowane bezpośrednio do branży medycznej i farmaceutycznej. Wśród beneficjentów NCBR można wymienić uznane już firmy, jak Polpharma, Selvita czy Adamed, a także start-upy, np. SensDx ? twórców innowacyjnego testu do wykrywania wirusów i bakterii, lub POLTREG ? autorów szczepionki stosowanej do leczenia cukrzycy typu 1 u dzieci.
Ostatecznym odbiorcą innowacji w medycynie i farmacji jest pacjent. Względy społeczne w sposób naturalny motywują do wspierania prac nad nowymi rozwiązaniami, ratującymi zdrowie i życie. Z tego powodu istnienie krajowych producentów, którzy mają zdolność dostarczania pacjentom produktów stale stosowanych w dużej liczbie, jest niezwykle ważne.
Na innowacyjne rozwiązania czekają zwłaszcza ci pacjenci i ich rodziny, których rokowania są mało pomyślne.
Dlatego niezwykle satysfakcjonujące jest, kiedy polskie firmy i jednostki naukowo-badawcze uzyskują wsparcie NCBR na opracowanie tak wyrafinowanych innowacji jak produkty lecznicze w zaawanasowanych terapiach. Przykładem może być projekt Polskiego Banku Komórek Macierzystych, który pracuje nad produktem leczniczym, opartym na komórkach mezenchymalnych galarety Whartona, do leczenia stwardnienia zanikowego bocznego.
Możemy więc mieć nadzieję, że w Polsce będą jeszcze powszechniej rodzić się innowacje, na których skorzystają nasi chorzy?
Zamykanie luk technologicznych w gospodarce globalnej następuje najszybciej w przemysłach bardziej zaawansowanych technologicznie, gdzie początkowo luka ta jest największa. Dzieje się tak z uwagi na niski koszt implementacji nowych technologii w krajach doganiających światowych liderów. Zakładając, że taki model realizuje się właśnie w Polsce, możemy liczyć na skokowe zmiany poziomu innowacji w medycynie i farmacji.
Rozmawiała Bożena Stasiak