Więcej

    Prof. Krzysztof J. Filipiak: O korzyściach z leków złożonych w terapii hipotensyjnej mówimy od lat

     

    Najnowsze informacje o XXI Gali Nagród Złoty OTIS
    blank

    Preparaty złożone (SPC, single pill combinations) to przyszłość leczenia nadciśnienia tętniczego. Liczne korzyści ze stosowania preparatów złożonych przekładają się na skuteczniejszą terapię i osiągnięcie celów terapeutycznych, a więc mniejsze ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych nadciśnienia tętniczego ? mówi prof. Krzysztof J. Filipiak, kardiolog i hipertensjolog, rektor Uczelni Medycznej im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

    Dlaczego tak trudno kontrolować ciśnienie tętnicze? Jak wielu pacjentów osiąga założone cele terapeutyczne i czy trudno dobrać leki w leczeniu nadciśnienia tętniczego?

    Nadciśnienie tętnicze jest chorobą o zróżnicowanym podłożu, dlatego bardzo rzadko można je kontrolować jednym lekiem hipotensyjnym. Najlepiej robić to od razu dwoma, czasami trzema lekami, ale pacjentów zniechęca wizja takiej politerapii i przyjmowania tak wielu pigułek. Stąd niewątpliwie największym postępem ostatnich lat jest wprowadzenie na świecie na szeroką skalę preparatów złożonych (ang. SPC ? single pill combinations), gdzie w jednej tabletce ukryte są dwa lub trzy leki hipotensyjne. Wiemy, że tam, gdzie szeroko stosowane są SPC, częściej osiąga się cele terapeutyczne. Im bardziej rośnie odsetek pacjentów stosujących SPC na przestrzeni lat ? świetnie obrazują to dane hiszpańskie i portugalskie ? rośnie również odsetek osób z dobrze kontrolowanym ciśnieniem tętniczym. Niestety ? w Polsce zaledwie 12 proc. preparatów stosowanych w nadciśnieniu tętniczym to SPC. Największy odsetek tych połączeń to SPC inhibitorów konwertazy angiotensyny z amlodipiną i/lub diuretykiem. Niestety ? sam rynek preparatów hipotensyjnych skurczył się po pandemii COVID-19. Jest to spowodowane zarówno zgonami pacjentów, jak i faktem, że w okresie telemedycyny praktycznie nie diagnozowano nowych przypadków nadciśnienia tętniczego, a skupiano się na kontynuacji leczenia.

    Jakie są obecne wytyczne ESC/ESH oraz Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego dotyczące strategii stosowania leków złożonych w inicjacji i intensyfikacji leczenia nadciśnienia tętniczego? I jakie są korzyści ze stosowania takiego leczenia?

    Tak jak powiedziałem, to leki podstawowe. Od SPC dwuskładnikowego rozpoczynam prawie zawsze terapię w nowo rozpoznanym nadciśnieniu tętniczym; w kolejnym kroku powinienem podać SPC trójskładnikowe. Mówią tak zarówno wytyczne polskie, jak i europejskie. I tutaj pojawia się następny paradoks: najpopularniejsze obecnie i najczęściej wypisywane leki hipotensyjne w Polsce (bisoprolol, ramipril, metoprolol, nebiwolol, indapamid SR, perindopril, amlodipina) są przepisywane jako osobne substancje. A przecież mamy znakomite SPC ? połączenia perinodprilu z indapamidem, peridnoprilu z amlodipiną, perindoprilu z bisoprololem, ramiprilu z amlodipiną czy nawet trójkę: perindopril/amlodipina/indapamid ? żeby tylko wymienić te, które mogłyby zastąpić przepisywanie wcześniej wymienionych pojedynczych tabletek.

    O korzyściach ze stosowania leków złożonych mówimy od lat: uproszczenie schematów terapii, lepsza współpraca z pacjentem, lepsze stosowanie się do zaleceń, zmniejszenie liczby tabletek, a ostatnio nawet lepsza kontrola kilku czynników ryzyka, jak ma to miejsce przy stosowaniu tzw. SPC hybrydowych ? łączących w jednej pigułce statynę z jednym lub dwoma lekami hipotensyjnymi. SPC to przyszłość leczenia. To wszystko przekłada się na skuteczniejszą terapię, a więc mniejsze ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych nadciśnienia tętniczego.

    A jak wygląda system refundacji leków stosowanych w terapii nadciśnienia tętniczego w Polsce?

    System nie jest optymalny, bowiem od lat płatnik przyjął zupełnie irracjonalną zasadę, że lek złożony jest refundowany jak preparat pojedynczy (słynna zasada 1 + 1 = 1), a negocjacje z producentami starają się odwzorować to myślenie płatnika. Kolejne kuriozum to fakt, że refundacja bazuje na charakterystykach produktów leczniczych (ChPL), a te są już niezgodne z wiedzą i zaleceniami. Jeszcze raz podkreślmy, że towarzystwa naukowe wymagają od lekarzy stosowania SPC od samego początku leczenia nadciśnienia tętniczego ? dlatego właśnie SPC powinny być najlepiej, najkorzystniej i najpowszechniej refundowane, a nie preparaty proste. Przeprowadzona przez nas analiza finansowa, o której szerzej mówi prof. Marcin Czech, wskazuje zresztą, że poszerzenie wskazań refundacyjnych dla SPC to także realne oszczędności dla budżetu państwa.

    Jakie są Pana rekomendacje wynikające z przeprowadzanych analiz, jeśli chodzi o sposób refundacji leków złożonych w nadciśnieniu tętniczym? Dla których pacjentów te leki powinny być szczególnie rekomendowane?

    Mówiąc w uproszczeniu, refundacja we wskazaniu ?nadciśnienie tętnicze? powinna pozwalać na korzystanie z SPC zgodnie z wytycznymi, czyli od początku terapii, w trakcie inicjacji leczenia i na każdym kroku jego intensyfikacji. Należy odejść od kuriozalnej zasady 1 + 1 = 1, które od lat hamują wprowadzanie nowoczesnych leków złożonych w Polsce. Należy jak najszybciej refundować również SPC ?hybrydowe?, a więc leki łączące statynę z jednym lub dwoma lekami hipotensyjnymi.

    Rozmawiała Katarzyna Pinkosz

    blank
    Katarzyna Pinkosz
    Katarzyna Pinkosz
    Dziennikarka medyczna, z-ca redaktora naczelnego Świat Lekarza, redaktor naczelna swiatlekarza.pl i redaktor prowadząca Świat Lekarza 3D, laureatka dziennikarskich nagród i wyróżnień, m.in. Kryształowe Pióro, Sukces Roku w Medycynie, Dziennikarz Medyczny Roku, Złoty Otis. Autorka książek, m.in. "Wybudzenia. Polskie historie", "O dwóch takich. Teraz Andy", "Zdrowe dziecko? Naturalnie!", współautorka książki "Pół wieku polskiej diabetologii. Rozmowy z Mistrzami", "Covidowe twarze szpiczaka", "Jak Motyl. Odczarować mity".

    Więcej od autora

    Chcesz być na bieżąco z informacjami ze świata medycyny?

    Zaprenumeruj bezpłatnie ŚWIAT LEKARZA 3D