Więcej

    Wiceminister Gadomski: Onkologia po trzeciej fali COVID

     

    Najnowsze informacje o XXI Gali Nagród Złoty OTIS
    blank

    Minister zdrowia powołał zespół do opracowania planu naprawczego dla odbudowy profilaktyki onkologicznej w związku z pandemią SARS-CoV-2. Aktualnie trwa analiza propozycji rozwiązań, a także realna ocena możliwości ich wdrożenia. Dbamy o organizację opieki i wzrost finansowania – mówi wiceminister zdrowia Sławomir Gadomski.

    Jakie są doświadczenia pilotażu Krajowej Sieci Onkologicznej? Co poprawiło się w regionach, gdzie sieć została wprowadzona?

    Pilotaż sieci onkologicznej ruszył w lutym 2019 roku w województwie dolnośląskim i świętokrzyskim, później rozszerzono go o województwa podlaskie i pomorskie. W nowym modelu opieki pacjent jest kierowany do ośrodka przygotowanego do leczenia danego nowotworu. Chory dzięki temu jest zaopiekowany, nie błądzi już, szukając najlepszego leczenia. Standardem jest to, że operacje są wykonywane tylko w ośrodkach z odpowiednim doświadczeniem, a ponieważ zależy nam na podnoszeniu jakości, wprowadziliśmy także ankiety, w których pacjenci oceniają, czy są zadowoleni z poziomu opieki.

    Do głównych efektów pilotażu można zaliczyć wprowadzenie standaryzacji procesu leczenia pacjenta, wprowadzenie analizy kompletności diagnostyki oraz histopatologii, zapewnienie koordynatora na każdym etapie opieki, skrócenie czasu oczekiwania na przyjęcie do poradni onkologicznej, skrócenie czasu oczekiwania na wyniki badań. Standardem w ośrodkach biorących w pilotażu jest tworzenie konsyliów wyjazdowych, podczas których określany jest stopień zaawansowania nowotworu złośliwego, warunkujący wyznaczenie odpowiedniego planu leczenia onkologicznego. Bardzo ważne jest także przydzielenie koordynatora do każdego pacjenta już w czasie pierwszej wizyty (do momentu zakończenia leczenia). Koordynator obejmuje opieką maksymalnie 40 pacjentów. Jedną ze zmian organizacyjnych było również wprowadzenie infolinii onkologicznej, dzięki której pacjent z podejrzeniem choroby nowotworowej może sprawniej umówić się na wizytę.

    Podczas posiedzenia senackiej Komisji Zdrowia pojawiały się wątpliwości i zarzuty dotyczące braku wcześniejszych danych, z którymi można porównać efekty pilotażu. Czy w takim razie można jednoznacznie ocenić efekt pilotażu?

    Rozpoczęcie pilotażu miało na celu przede wszystkim wprowadzenie, a następnie ocenę nowych mechanizmów poprawiających jakość opieki onkologicznej. Już na tym etapie, biorąc pod uwagę cząstkowe wyniki pilotażu, można stwierdzić, które mechanizmy powinny być uwzględnione w ustawie o Krajowej Sieci Onkologicznej, a tym samym wprowadzone i zastosowane w całym kraju. Nie jest możliwe porównanie wyników pilotażu z danymi sprzed jego rozpoczęcia, ponieważ tego typu dane nigdy nie były sprawozdawane. Całościowa, szczegółowa analiza efektów zawarta zostanie w raporcie końcowym, opracowanym po zakończeniu pilotażu.

    Od stycznia 2022 Krajowa Sieć Onkologiczna ma już funkcjonować w całym kraju. Co KSO zmieni dla pacjenta onkologicznego?

    Krajowa Sieć Onkologiczna ma na celu poprawę jakości leczenia nowotworów zarówno w skali całego kraju, jak i w odniesieniu do społeczności lokalnych, dzięki standaryzacji i koordynacji procedur wysokospecjalistycznych oraz monitorowaniu jakości. Krajowa Sieć Onkologiczna to nowa struktura organizacyjna i nowy model zarządzania opieką onkologiczną, która ma zapewnić, aby nie pominięto żadnego z etapów opieki onkologicznej. Cel tych zmian jest jeden: chcemy, aby każdy pacjent, niezależnie od miejsca zamieszkania, otrzymywał opiekę onkologiczną opartą o jednakowe standardy diagnostyczno-terapeutyczne. Po wejściu w życie ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej będzie funkcjonować wystandaryzowana ścieżka pacjenta. Pacjent będzie miał koordynatora leczenia, który poprowadzi go przez proces diagnostyki, konsylium, leczenie i rehabilitację.

    Wyniki leczenia w Polsce często zależą od tego, czy pacjentowi uda się trafić do ośrodka, który potrafi leczyć kompleksowo, nowoczesnymi metodami. Czy planowane jest udostępnienie pacjentom danych dotyczących jakości leczenia onkologicznego i lepsze płacenie ośrodkom osiągającym lepsze wyniki leczenia onkologicznego?

    Krajowa Sieć Onkologiczna zapewni wystandaryzowaną strukturę wyspecjalizowanych, referencyjnych Specjalistycznych Ośrodków Leczenia Onkologicznego, w ramach której najbardziej skomplikowane świadczenia medyczne będą realizowane na poziomie wysokospecjalistycznym; złożone świadczenia medyczne na poziomie specjalistycznym; a najprostsze świadczenia medyczne na poziomie podstawowym. W ramach Krajowej Sieci Onkologicznej będą również funkcjonować Centra Kompetencji, czyli ośrodki wyspecjalizowane w diagnostyce i leczeniu określonego rodzaju nowotworu lub grupy nowotworów, zapewniające kompleksową realizację procesu diagnostyczno-terapeutycznego. Projekt ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej został przygotowany i jest obecnie na etapie uzgodnień wewnętrznych. Z chwilą skierowania projektu do konsultacji publicznych lub opiniowania projekt zostanie udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie Rządowego Centrum Legislacji w serwisie: Rządowy Proces Legislacyjny.

    Zostaną wprowadzone kryteria jakościowo-ilościowe wejścia do sieci onkologicznej, a ocena opieki onkologicznej nad pacjentem będzie prowadzona z uwzględnieniem mierników oceny i wskaźników jakości opieki onkologicznej. W przypadku niespełnienia określonego poziomu wskaźników jakości opieki onkologicznej, podmiot zakwalifikowany do Krajowej Sieci Onkologicznej będzie zobowiązany do opracowania planu naprawczego, a jeżeli ten nie poprawi wskaźników jakościowych, to podmiot ten straci finansowanie ze środków publicznych i zostanie usunięty z Krajowej Sieci Onkologicznej.

    Będzie funkcjonował system informatyczny, ujednolicony na terenie wszystkich województw, umożliwiający generowanie raportów o poziomie jakości opieki w ramach KSO. Raporty te, zawierające dane o jakości leczenia, będą publikowane i możliwe do sprawdzenia przez pacjentów.

    Leczenie onkologiczne bardzo ucierpiało podczas epidemii COVID-19: znacznie mniej osób korzystało z profilaktyki onkologicznej, zmniejszyła się liczba wystawianych kart DILO, odwoływane były operacje z zakresu chirurgii onkologicznej. Czy jest plan, jak odbudować leczenie onkologiczne?

    Istotnym problemem była niska zgłaszalność pacjentów na badania profilaktyczne, spowodowana  w głównej mierze obawą przed zakażeniem wirusem.

    Minister zdrowia powołał, w drodze zarządzenia, zespół do opracowania planu naprawczego dla odbudowy profilaktyki onkologicznej w związku z pandemią SARS-CoV-2, którego zadania polegały na wypracowaniu szczegółowych założeń dla działań w obszarach profilaktycznych zidentyfikowanych jako wymagające dodatkowego wsparcia w związku z pandemią, narzędzi zwiększających zgłaszalność na badania profilaktyczne, nowych programów profilaktycznych, metod i narzędzi ich realizacji oraz rozwiązań wspierających wczesną diagnostykę onkologiczną w czasie i po pandemii. Aktualnie trwa analiza propozycji rozwiązań przygotowanych przez zespół ekspertów, a także realna ocena możliwości ich wdrożenia.

    W związku z sygnałami dotyczącymi zakłóceń w możliwości zapewnienia nieprzerwanej opieki onkologicznej pacjentom z podejrzeniem oraz zdiagnozowanymi nowotworami, w listopadzie 2020 r. wydana została dyspozycja do wszystkich wojewodów o wyłączenie personelu medycznego szpitali i oddziałów onkologicznych udzielających świadczeń opieki zdrowotnej pacjentom onkologicznym, szczególnie w zakresie diagnostyki i terapii przeciwnowotworowej, z decyzji wydawanych na mocy art. 47 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi i tym samym niedelegowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii COVID-19. Biorąc pod uwagę wysoki wskaźnik umieralności na choroby nowotworowe, taka decyzja była niezbędna w celu zapewnienia odpowiednich zasobów kadrowych w ośrodkach onkologicznych. Warto zauważyć, że z roku na rok rosną nakłady na onkologię. W 2020 r. wydatki na onkologię wyniosły ok. 11,4 mld zł (w 2009 r. było to zaledwie 4,8 mld zł). W 2021 r. będzie to ponad 12 mld zł. Dbamy nie tylko o organizację opieki, ale także o wzrost finansowania w onkologii.

    blank
    Katarzyna Pinkosz
    Katarzyna Pinkosz
    Dziennikarka medyczna, z-ca redaktora naczelnego Świat Lekarza, redaktor naczelna swiatlekarza.pl i redaktor prowadząca Świat Lekarza 3D, laureatka dziennikarskich nagród i wyróżnień, m.in. Kryształowe Pióro, Sukces Roku w Medycynie, Dziennikarz Medyczny Roku, Złoty Otis. Autorka książek, m.in. "Wybudzenia. Polskie historie", "O dwóch takich. Teraz Andy", "Zdrowe dziecko? Naturalnie!", współautorka książki "Pół wieku polskiej diabetologii. Rozmowy z Mistrzami", "Covidowe twarze szpiczaka", "Jak Motyl. Odczarować mity".

    Więcej od autora

    Chcesz być na bieżąco z informacjami ze świata medycyny?

    Zaprenumeruj bezpłatnie ŚWIAT LEKARZA 3D